Τα κρητικά παραδοσιακά κάλαντα

Εδώ και μέρες μαθαίνουμε τα παραδοσιακά μας κάλαντα γιατί θέλουμε να διατηρήσουμε την παράδοσή μας και να γνωρίσουμε ήθη και έθιμα του τόπου μας!
Στόχος μας ..... να βγούμε να τα πούμε στη γειτονιά ...παραδοσιακά ..όπως το έκαναν παλιά...χωρίς χρήματα...αθώα,αγνά ....όπως άλλωστε ταιριάζει στις παιδικές ψυχούλες....με ένα καλάθι στο χέρι για κεράσματα και ένα τριγωνάκι!!
Πρώτα πήγαμε δίπλα , στο 1ο Δημοτικό σχολείο Αγ.Μαρίνας όπου είχαμε συννενοηθεί με την          Δ/ντρια του σχολείου!!Όμως δεν περιμέναμε τέτοια υποδοχή....ούτε εμείς αλλά φαντάζομαι ούτε και τα παιδιά του Δημοτικού είχαν ενημερωθεί γιατί η έκπληξη στα μάτια όλων ήταν απερίγραπτη! Χτύπησε το κουδούνι και βγήκαν όλα τα παιδιά φορώντας ένα κόκκινο σκουφάκι...αφού συγκεντρώθηκαν  όλα μαζί στον αύλειο χώρο τους είπαμε τα παραδοσιακά κρητικά κάλαντα

και μετά μας τραγούδησαν και αυτά τα κάλαντα της πρωτοχρονιάς...
.
Η παρουσία του Άη Βασίλη που μας μοίρασε δωράκια(προσφορά από τον Σύλλογο Γονέων & Κηδεμόνων του Δημοτικού σχολείου)ήταν μεγάλη έκπληξη αλλά και τα κεράσματα πολλά!!

Kουραμπιέδες,μελομακάρονα,ντόνατς...τα παιδάκια μας δεν πίστευαν στα μάτια τους!!Αφού τους ευχαριστήσαμε ,τους ευχηθήκαμε καλές γιορτές και συνεχίσαμε....επόμενος προορισμός ...τα καφενεία στην πλατεία ..όπου ήταν γεμάτα κόσμο!!Συγκινήθηκαν και αυτό φαινόταν στα πρόσωπά τους γιατί ίσως τους ξαναθυμήσαμε παλιές καλές εποχές...ιδιαίτερα όταν έβγαλαν να μας δώσουν χρήματα και εμείς δεν τα δεχτήκαμε .....δεχτήκαμε όμως τις καραμέλες!!

Γυρίσαμε όλη τη γειτονιά παρόλο που ο καιρός δεν ήταν σύμμαχός μας αλλά τουλάχιστον δεν έβρεχε!!

Φυσικά το καλάθι μας γέμισε καλούδια....πορτοκάλια,μήλα,αχλάδια,κάστανα, αμύγδαλα,καραμέλες....αλλά και τζόκερ....στο προπατζίδικο που πήγαμε επειδή δεν είχαν γλυκίσματα μας κέρασαν τζόκερ(ευχηθήκαμε να κερδίσουμε για να φτιάξουμε ένα σύγχρονο
Νηπ/γείο !!)

Το έθιμο του χριστόψωμου

Άλλο ένα έθιμο που μάθαμε ήταν το ζύμωμα του χριστόψωμου....
"μα γιατί νομίζετε ότι το λέμε χριστόψωμο;"..."είναι το ψωμί του Χριστούλη"και το φτιάχνουμε τα Χριστούγεννα...είπαν τα περισσότερα...

"το Χριστόψωμο είναι ένα από τα πιο όμορφα και πιο παλιά έθιμα των Χριστουγέννων. Από τις προετοιμασίες της παραμονής των Χριστουγέννων, πιο χαρακτηριστική είναι εκείνη που αναφέρεται στο ζύμωμα του Χριστόψωμου. Το ζύμωμα του Χριστόψωμου θεωρείται έργο θείο και είναι έθιμο καθαρά χριστιανικό. Οι νοικοκυρές φτιάχνουν τη ζύμη με ιδιαίτερη ευλάβεια και υπομονή την παραμονή των Χριστουγέννων, με ειδική μαγιά, που περιέχει και αποξηραμένο βασιλικό.Πρόκειται για ένα στρογγυλό ψωμί, φτιαγμένο με διάφορα υλικά και περίτεχνα διακοσμημένο. Οι διάφορες αλλαγές του Χριστόψωμου οφείλονται στα υλικά που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή του.Όσον αφορά τη διακόσμηση, θα βρούμε Χριστόψωμα με ποικίλο στόλισμα ανάλογα με την περιοχή. Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις όμως, χρησιμοποιούνται για το στόλισμα καρύδια και γαρύφαλλα για το στόλισμα, και τις περισσότερες φορές υπάρχει ένας μεγάλος σταυρός φτιαγμένος από ζυμάρι που χωρίζει το Χριστόψωμο στα τέσσερα. Με ζυμάρι φτιάχνονται επίσης διάφορα σχέδια επάνω στο ψωμί που ποικίλουν από τόπο σε τόπο.

Έτσι και εμείς αποφασίσαμε να ζυμώσουμε το δικό μας χριστόψωμο στον φούρνο του κ.Μαρίνου και της κ. Λίτσας(γονείς).Αφού μας έβαλαν τους ανάλογους σκούφους, μας έδειξαν τα υλικά που θα χρησιμοποιούσαμε..ζάχαρη,νερό,αλεύρι,μαγιά,μαχλέπι,αυγά,βούτυρο και προζύμι..για το στόλισμα θα βάζαμε καρύδια και γαρύφαλλα... 

 Εμείς αποφασίσαμε να τα πλάσουμε στρογγυλά και να βάλουμε το καρύδι στη μέση και πολύ σουσάμι από πάνω και τα αφήσαμε να φουσκώσουν..

Ξεναγηθήκαμε στη συνέχεια στον φούρνο...είδαμε την ζυγαριά που ζυγίζει τη ζύμη...

το μεγάλο μίξερ που ζυμώνει πολλά υλικά μαζί....τον φούρνο που τα ζεσταίνει...αλλά και τον φούρνο που τα ψήνει....

 Στο τέλος μας κέρασαν κεϊκάκια πεντανόστιμα...τους ευχαριστήσαμε και τους ευχηθήκαμε Καλά Χριστούγεννα!!
Επειδή όμως άργησαν να ψηθούν θα τα δώσουμε αύριο ..παρόλο που μοσχομύρισε η τάξη!!

και μια ασκησούλα για το γράμμα Χ....για να μην ξεχνιόμαστε!!

 

Μάθαμε ότι είναι σύνθετη λέξη..αποτελείται δηλ. από δύο λεξούλες..."το ψωμί" και "τον Χριστό"...βρήκαμε και άλλες τέτοιες λέξεις...και μάθαμε και το γράμμα Χ!

Οι καλικάντζαροι και ο μύθος τους

Σήμερα μάθαμε για αυτά τα άσχημα μαυριδερά όντα, τους καλικάντζαρους που έκαναν σκανδαλιές όλο το δωδεκαήμερο και τρόμαζαν τους ανθρώπους αλλά δεν τους πείραζαν....

Σύμφωνα λοιπόν με τον μύθο.....

Οι καλικάντζαροι είναι μαυριδεροί, τριχωτοί, με ουρά και μακριά χέρια. Ζουν στα έγκατα της γης και με ένα μεγάλο πριόνι αγωνίζονται να κόψουν τον τεράστιο ξύλινο στύλο που κρατά στη θέση της τη γη. Ο στύλος όμως είναι πολύ χοντρός και γι αυτό χρειάζεται μεγάλη και μακρόχρονη προσπάθεια.
Τις παραμονές των Χριστουγέννων τα έχουν σχεδόν καταφέρει και το στήριγμα της γης είναι έτοιμο να κοπεί και να πέσει. Χαρούμενοι που τα κατάφεραν επιτέλους, οι καλικάντζαροι βγαίνουν επάνω τη γη για να πειράξουν τους ανθρώπους και για να μην σωριαστεί η γη στα κεφάλια τους.
Οι καλικάντζαροι είναι χιλιάδες και ξετρυπώνουν στην επιφάνειά της από κάθε τρύπα. Φοβούνται πολύ το φως και γι' αυτό τη μέρα κρύβονται. Βγαίνουν όμως από τους κρυψώνες τους τη νύχτα και πειράζουν τους ανθρώπους. Μικρά και ευκίνητα, καθώς είναι, μπαίνουν στα σπίτια απ' όπου βρουν. Από τις καμινάδες, τις κλειδαρότρυπες, τις χαραμάδες των πορτών και των παραθυριών.

Τους αρέσει να πλατσουρίζουν μέσα στα δοχεία που έχουν οι νοικοκυρές το λάδι, στα τηγάνια, στα τσουκάλια, στα πιάτα. Λερώνουν τα φαγητά με τα ακάθαρτα νύχια τους και αφήνουν τις ακαθαρσίες τους όπου βρουν. Τίποτε βέβαια δεν κλέβουν, αλλά αναστατώνουν τόσο πολύ το σπίτι που το κάνουν αγνώριστο.Οι καλικάντζαροι εξαφανίζονται τα Φώτα με τον αγιασμό των νερών. Φεύγουν τότε λέγοντας: «Φεύγετε να φεύγουμε κι έφτασε ο τουρλόπαπας με την αγιαστούρα του και με τη βρεχτούρα του...»

Ακούσαμε από c.d "την αγέλαστη πολιτεία" από τον Χάρη και Πάνο Κατσιμίχα Μιμηθήκαμε τους καλικάντζαρους που έκοβαν το δέντρο και ανέβαιναν στη γη για να κάνουν σκανδαλιές...βάλαμε και πίσω μας ουρίτσες και παίξαμε!!Όποιος κατάφερνε να μαζέψει τις περισσότερες ουρές γινόταν ο αρχηγός των καλικάντζαρων.Κάναμε και εξάσκηση στα μαθηματικά μας αφού μετρούσαμε πόσες ουρές πήρε ο καθένας ,ποιος λιγότερες και ποιος περισσότερες...

Στη συνέχεια τα παιδιά τους ζωγράφισαν...η αλήθεια είναι ότι περίμενα να τους κάνουν κακάσχημους αλλά το αντίθετο....

Ένα χριστουγεννιάτικο παζάρι

Eυχαριστούμε πολύ τον Σύλλογο Γονέων & Κηδεμόνων, τους γονείς και  όλους όσους βοήθησαν για να πραγματοποιηθεί αυτό το παζάρι το οποίο αποτελούνταν από χειροποίητες κατασκευές των γονιών με πολλές ιδέες και πολύ μεράκι!!