H καφέ και η άσπρη αρκούδα-(Ομοιότητες και Διαφορές)

Καθώς επεξεργαζόμασταν το θέμα με "τα ζώα στους πάγους" διαβάσαμε το βιβλίο "Ο Πολικός και η Μελένια"της Ειρήνης Μάρρα. Μια τρυφερή και πολύ οικογενειακή ιστορία που δείχνει την αγάπη και την φροντίδα μεταξύ των μελών μιας οικογένειας!

Όμως κατά την διάρκεια του διαβάσματος τα παιδιά είχαν αρκετές απορίες...Πρώτα είπαμε τι γνωρίζουμε.."η άσπρη ζει στον Βόρειο Πόλο και η καφέ στο δάσος"..Η καφέ τρώει μέλι"..."Η άσπρη ζει με τους πιγκουίνους και τους θαλάσσιους ελέφαντες και εκεί που ζουν και οι Εσκιμώοι"

Έτσι αποφασίσαμε να μάθουμε περισσότερες λεπτομέρειες και με την βοήθεια των γονιών.

 Αφού πρώτα χωριστήκαμε σε δυο ομάδες... τα αγόρια διάλεξαν την πολική αρκούδα και τα κορίτσια την καφέ.. Είδαμε σχετικά βίντεο στον υπολογιστή με την ζωή και των δύο αρκούδων και αφού συγκεντρώσαμε τις πληροφορίες αρχίσαμε να τις επεξεργαζόμαστε.

Αποφάσισε η κάθε ομάδα να φτιάξει σε χαρτί του μέτρου με κολάζ και με ζωγραφική την ζωή των αρκούδων..στο δάσος και στον Βόρειο Πόλο.

Eίδαμε στον χάρτη αλλά και στην υδρόγειο σφαίρα που ζει η κάθε μία και με τον φακό πειραματιστήκαμε για την διαφορά μέρας νύχτας και εξηγήσαμε το φαινόμενο που παρουσιάζεται εκεί(έξι μήνες μέρα και έξι μήνες νύχτα)

Ακούσαμε τραγούδια από το youtube για την καφέ αρκούδα αλλά και για την άσπρη..και τα τραγουδήσαμε...

Φτιάξαμε ένα παιχνίδι παρατηρητικότητας και το παίξαμε...
Γράψαμε τις λέξεις καφέ και πολική αρκούδα και  ζωγραφίσαμε τις αρκούδες  με τα ανάλογα χρώματα..Μιλήσαμε για το άσπρο και το καφέ ...κάναμε μίξεις(κόκκινο και άσπρο μας δίνει το καφέ)...Διαβάσαμε το βιβλίο με την "Χρυσομαλλούσα και τις τρεις αρκούδες"και το δραματοποιήσαμε ...αφού πρώτα μιλήσαμε για τα μεγέθη(μικρό,μεσαίο,μεγάλο)κάνοντας αντιστοιχίσεις(το μικρό πιάτο, το μεσαίο, το μεγάλο,το μικρό ποτήρι..κρεβάτι..καρεκλάκι....)

Κάναμε συγκρίσεις σχετικά με το βάρος της αρκούδας(αφού πρώτα μάθαμε πόσο ζυγίζει η κάθε μια).Ανακαλύψαμε ότι είναι πιο βαριά η πολική!!(ζυγίζει έως και 750 κιλά) ενώ η καφέ μέχρι 250κιλά

Κάναμε αντιστοιχίσεις με την μαμά(καφέ και άσπρη) αρκούδα και τα μωρά της...αλλά και με τις τροφές που τρώει η κάθε μια!
Διαβάσαμε το βιβλίο "τα αστέρι της φιλίας" που μιλάει για τα πέντε ζωάκια(αρκούδα,σκαντζόχοιρο,λαγουδάκι,σκιουράκι,ποντικάκι,)που γίνονται αχώριστοι φίλοι...μάθαμε τον αριθμό πέντε και τον γράψαμε αφού πρώτα κάναμε προσθαφαιρέσεις με ζωάκια που είχαμε...

Η κάθε ομάδα έφτιαξε την δική της αρκούδα(η καφέ με μαλλί πλεξίματος και η άσπρη με βαμβάκι)

Μαζέψαμε αρκουδάκια καφέ και άσπρα από το σπίτι μας και τους φτιάξαμε το δικό τους σπίτι!(μια σπηλιά για την καφέ αρκούδα και ένα παγόβουνο για την άσπρη).

Συζητήσαμε για τα ζώα προς εξαφάνιση στα οποία βρίσκεται και η πολική αρκούδα και μάθαμε για την τροφική αλυσίδα.... Για την καφέ αρκούδα ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ο άνθρωπος ενώ για την πολική εκτός από τον άνθρωπο είναι  η ζέστη,η ρύπανση από τα πετρέλαια και τις  βιομηχανίες ..Και  οι δύο αρκούδες απειλούνται προς εξαφάνιση ..η καφέ προστατεύεται από τον Αρκτούρο(μη κυβερνητική οργάνωση για την προστασία της άγριας ζωής)
Η ομάδα (με την καφέ αρκούδα έφτιαξε μια μικρή ιστοριούλα με εικονογράφηση και την κάναμε βιβλίο όπου θα το παρουσίαζε).
"Η Καφετούλα και η Ασπρούλα

Μια φορά κι έναν καιρό ζούσε σε ένα δάσος μια πολύ όμορφη καφέ αρκουδίτσα, η Καφετούλα που ήθελε να κάνει πολλά ταξίδια και να γνωρίσει πολύ κόσμο.

Ήθελε πάρα πολύ να πάει στον Βόρειο Πόλο που ζούσε η αγαπημένη της ξαδέλφη, η Ασπρούλα.

Στο δάσος η Καφετούλα ζούσε πολύ ευτυχισμένη γιατί είχε πολλούς φίλους που την νοιάζονταν και την αγαπούσαν. Το σκαντζόχοιρο τον Νίκι, το ελάφι τον Τίμο, το λαγουδάκι τον Φίκο, το βατραχάκι τον  Ρίκο.

Μια  μέρα που πήγε να ψάξει για κεράσια και μέλι που τρελαινόταν, γνωρίστηκε με τον Πιτιπάο έναν μεγαλόσωμο καφέ αρκούδο που τον φοβόντουσαν όλα τα ζωάκια.

Όμως την Καφετούλα την αγάπησε και μαζί και τους φίλους της και έπειτα από λίγο καιρό την παντρεύτηκε. Τα άλλα ζωάκια σιγά σιγά άρχισαν να τον συμπαθούν και να κάνουν παρέα.

Έφτιαξαν μια τεράστια σπηλιά για σπίτι τους και σιγά σιγά έκαναν και δύο παιδάκια, την Σοκολατούλα και τον Μελέ.

Έτσι συμπληρώθηκε η ευτυχία τους ώσπου μια μέρα, ενώ είχαν πάει για να βρουν τροφή μακριά στο δάσος έγινε κάτι τρομερό!

«Γρήγορα… γρήγορα»…φώναζαν οι φίλοι τους τα ζώα.. «γρήγορα να πάμε να  ειδοποιήσουμε τον Πιτιπάο και την Καφετούλα γιατί κινδυνεύουν τα μικρά τους!».

Είχε αρπάξει φωτιά το δάσος κοντά στην σπηλιά που κοιμόντουσαν τα αρκουδάκια. Θα προλάβαιναν άραγε να ειδοποιήσουν τους γονείς τους;

Έτρεχαν όσο πιο γρήγορα μπορούσαν και πρώτος έφτασε ο λαγός. «τρέξτε γιατί κινδυνεύουν τα μωρά σας»τους είπε. Τρελάθηκαν ο Πιτιπάο και η Καφετούλα από την αγωνία τους.

Ευτυχώς πρόλαβαν και τα έβγαλαν έξω χωρίς να πάθουν το παραμικρό.

Όμως η σπηλιά καταστράφηκε ολοσχερώς. Δεν πίστευαν στα μάτια τους γι’ αυτό που είχε συμβεί. Από τη μια στάθηκαν τυχεροί που σώθηκαν αλλά από την άλλη δεν είχαν σπίτι.

Και ξαφνικά σκέφτηκαν την ξαδέλφη τους την Ασπρούλα που ζούσε στον Βόρειο Πόλο η οποία  τους είχε καλέσει πολλές φορές να τους φιλοξενήσει.

Τώρα δεν είχαν άλλη επιλογή. Ευτυχώς οι φίλοι τους έδωσαν τροφή και ρούχα και έτσι μπόρεσαν να ταξιδέψουν.

Μετά από μέρες φτάνουν στον Βόρειο Πόλο. Ο ενθουσιασμός ήταν μεγάλος μόλις είδαν τα βουνά από πάγους, τις μικρές φώκιες να πηγαινοέρχονται, τους Εσκιμώους να κουβαλάνε τροφή στα έλκηθρά τους, τις πολικές αρκούδες  να παίζουν με τα μικρά τους!!

Ο Μελέ και η Καφετούλα άρχισαν να παίζουν  χιονοπόλεμο και να κάνουν σκι!

Μόλις τους είδε η Ασπρούλα συγκινήθηκε .

«Αχ! Πόσο μου λείψατε»τους είπε και τους πήγε σε ένα παγόβουνο όπου είχε φτιάξει για σπίτι της. Έκανε πολύ κρύο αλλά τους έφερε γούνες να τις φορέσουν να μην κρυώνουν. Όλο το βράδυ έλεγαν  ιστορίες…για τους φίλους, για τους κινδύνους που αντιμετώπιζαν ,για αγάπες..και πολλά άλλα.

Όλα φαινόντουσαν να είχαν ξεχαστεί ..όμως έκαναν λάθος.

Το πρωί ο Μελές δεν σηκώθηκε από το κρεβάτι του…ήταν πολύ παράξενο. «Μαμά κρυώνω πολύ» είπε κλαίγοντας.

Κάτι συνέβαινε…μόλις τον ακούμπησε η  μαμά του και… έκαιγε από πυρετό.

Τώρα τι θα έκαναν;

«Μην ανησυχείτε»:τους είπε η Ασπρούλα και κάλεσε τον γιατρό αμέσως.

«Έχει κρυώσει και πρέπει να μείνει στο κρεβάτι για μερικές μέρες»είπε ο γιατρός.

Όμως  η Καφετούλα και ο Πιτιπάο είχαν πάρει την απόφασή τους .Μόλις γινόταν καλά ο Μελές θα γύριζαν πίσω.

Εκεί έκανε πολύ κρύο και δεν το άντεχαν.Έτσι κι έγινε...Πήραν τον δρόμο για την επιστροφή....Από τη μια χαίρονταν που θα έβλεπαν τους φίλους τους από την άλλη όμως σκεφτόντουσαν τι θα έκαναν με το σπίτι τους!!

Δεν πίστευαν στα μάτια τους όταν  έφτασαν στο δάσος! Τους περίμενε μια μεγάλη έκπληξη!

Οι φίλοι τους, τους είχαν ξαναφτιάξει το αγαπημένο τους σπίτι και δεν χρειαζόταν να ανησυχούν τώρα πια. Συγκινημένοι αγκαλιάστηκαν και υποσχέθηκαν ότι θα μείνουν μαζί για πάντα.

Και έτσι, έζησαν  αυτοί καλά και εμείς καλύτερα! 

 Η άλλη ομάδα αποφάσισε να μιμηθεί την ζωή της πολικής αρκούδας στους πάγους !(κυνηγάνε τροφή..παίζουν με τα μικρά τους...ζεσταίνονται...και κινδυνεύουν ...)
Είδαμε το dvd "ο αδερφός μου ο αρκούδος"και συζητήσαμε τι μας άρεσε!

Φτιάξαμε μάσκες και μεταμφιεστήκαμε όλοι!

Παίξαμε ανάλογα παιχνίδια(χωριστήκαμε σε δύο ομάδες(καφέ και άσπρη)με δύο κυνηγούς...όπου κυνηγούσαν τις αντίστοιχες αρκούδες(για να ξεχωρίζουμε βάλαμε καφέ και άσπρες ουρές)..όποιος κυνηγός έπιανε τις περισσότερες αρκούδες ήταν ο νικητής!
Το ίδιο κάναμε και με τις αρκούδες που έτρωγαν ψάρια..(φτιάξαμε μια λίμνη ,όπου ρίξαμε ψάρια(πλαστικά) και έπρεπε η κάθε αρκούδα να πιάσει όσο περισσότερα μπορούσε!!Αυτή κέρδιζε....
Βρήκαμε το ημερολόγιο της αρκούδας( kpe-kastor.kas.sch.g)και συζητήσαμε πάνω σ'αυτό!

Το Μάρτιο τα τελευταία χιόνια δεν έχουν λιώσει ακόμη. Η αρκούδα βγαίνει από τη φωλιά της και τα μικρά της βλέπουν για πρώτη φορά τον θαυμαστό κόσμο του δάσους.  Στο δάσος επιστρέφουν ο κούκος , η κίσσα , ο στραβομύτης και όλα τα υπόλοιπα πουλιά. Εμφανίζονται οι πρώτες πεταλούδες που κάθονται στους κρόκους . Τον Απρίλη ο καιρός γίνεται ζεστότερος και τα τελευταία χιόνια λιώνουν. Το Μάιο όλα είναι πανέμορφα στο δάσος. Η μαμά αρκούδα πηγαίνει τα μικρά της στο ποτάμι. Εκεί τα μικρά βλέπουν για πρώτη φορά τους , κάστορες, βίδρες, βατράχια και ένα σωρό πλάσματα του νερού. Οι ζέστες του Ιουνίου βρίσκουν την αρκούδα και τα μικρά της να έχουν παχύνει αρκετά. Μπορούν πλέον να διαλέγουν ανάμεσα σε πολλά είδη τροφών. Οι αρκούδες τρελαίνονται για μέλι. Τέλη Ιουλίου και αρχές Αυγούστου έχουν ωριμάσει όλα τα φρούτα του δάσους.Τα φραγκοστάφυλλα, αγριοφράουλες, βατόμουρα, μύρτιλα . Η μαμά αρκούδα οδηγεί τα μικρά της σ΄ ένα δέντρο που έχει μια φωλιά άγριων μελισσών. Σηκώνεται στα μπροστινά της πόδια και αρχίζει να ρουφάει το γλυκό μέλι ενώ γύρω της οι μέλισσες πετάνε αλαφιασμένες. Τα μικρά παλεύουν για το ποιο θα φάει περισσότερο από το μέλι που πέφτει στα χόρτα. Τέλος καλοκαιριού. Μπαίνει ο Σεπτέμβρης και οι αρκούδες κυνηγάνε στο ποτάμι πέστροφες και σολομούς. Στέκονται στα βραχώδη μέρη και την ώρα που τα ψάρια προσπαθούν να υπερνικήσουν τα φυσικά εμπόδια του ποταμού οι αρκούδες τα τσακώνουν. Εκτός απ΄ τις αρκούδες όμως κι άλλα ζώα ψαρεύουν. Είναι οι βίδρες που τρελαίνονται για σολομούς. Οκτώβριος. Ο καιρός αρχίζει να κρυώνει. Ωστόσο η μαμά αρκούδα και τα μικρά της έχουν βάλει αρκετά κιλά . Συχνά και ενώ το στομάχι τους έχει γεμίσει με λογής λογής τροφές, όπως βελανίδια, κουκουνάρια και αγριόμηλα η μαμά αρκούδα δείχνει στα μικρά της πως να ανακαλύπτουν μερικές λιχουδιές. Αναποδογυρίζει πέτρες και βρίσκει μυρμήγκια τα οποία τρώει με πολλή όρεξη. Τέλη Νοεμβρίου και ο καιρός πλέον δεν αστειεύεται. Το κρύο έχει δυναμώσει και η βροχή έχει μουσκέψει την αρκούδα και τα μικρά της. Τα τελευταία αποδημητικά πουλιά φεύγουν για πιο ζεστά μέρη. Η αρκούδα αρχίζει να φτιάχνει τη φωλιά της. Φροντίζει να είναι καλά προφυλαγμένη. Έπειτα την στρώνει με λογής λογής ξερά κλαδιά. Αρχές Δεκέμβρη. Έξω το δάσος έχει ντυθεί με ένα απαλό στρώμα χιονιού. Μέσα στη φωλιά όμως επικρατεί ησυχία και ζεστασιά. Τα αρκουδάκια έχουν κουρνιάσει στα πλευρά της μαμάς τους. Είναι πολύ ευχάριστος ο ύπνος που θα διαρκέσει τρεις μήνες. Θα μείνουν με τη μαμά τους άλλη μια χρονιά και μετά θα την αποχωριστούν. Ως τότε όμως είναι πολύς καιρός...

Με αυτές τις καρτελίτσες παίξαμε παιχνίδια μνήμης και παρατηρητικότητας αλλά και διαδοχής(Μαθηματικά)(έπρεπε να θυμούνται να τις βάλουν στην σωστή σειρά,να τις αντιστοιχίσουν με τον ανάλογο μήνα.).Τους ζητήσαμε να μας περιγράψουν μόνο τις εικόνες(προφορική επικοινωνία).

 Αναφερθήκαμε στην αρκούδα-χορεύτρια.

Μάθαμε ότι.....

Το επάγγελμα του αρκουδιάρη ήταν συνηθισμένο παλαιότερα στην Ελλάδα, αλλά σήμερα έχει περιοριστεί σε σημαντικό βαθμό. Αποτελεί μία από τις σημαντικότερες αιτίες εξαφάνισης του είδους, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις οι "εκπαιδευτές" σκοτώνουν τη μητέρα για να αιχμαλωτίσουν το μικρό, με αποτέλεσμα να μειώνεται δραματικά ο αριθμός των θηλυκών ατόμων, ιδιαίτερα σημαντικά για την επιβίωση του είδους.

ΤΕΛΙΚΑ ΜΑΘΑΜΕ για την

• ....ΚΑΦΕ ΑΡΚΟΥΔΑ ότι γεννάει 1-2 αρκουδάκια μέσα στο χειμώνα κάθε 2-3 χρόνια .Η γέννηση πραγματοποιείται τον Ιανουάριο μέσα στη σπηλιά της ενώ βρίσκεται σε κατάσταση χειμέριου λήθαργου.Μιλήσαμε για το χειμέριο λήθαργο της καφέ αρκούδας και επισημάναμε τη διαφορά του από τη χειμέρια νάρκη. Κατά το χειμέριο λήθαργο η καφέ αρκούδα αναπνέει αργά, η καρδιά της επιβραδύνει τους σφυγμούς αλλά η θερμοκρασία του σώματός της δε μειώνεται πολύ.  Τα μωρά της είναι τυφλά και γυμνά και η μαμά αρκούδα τα γλείφει για να τα ζεστάνει. Η ίδια είναι υπεύθυνη για την εκπαίδευση των μικρών της έως ότου αυτά γίνουν δύο χρονών.  Τα νεογέννητα, τα οποία γεννιούνται τυφλά και χωρίς τρίχωμα ζυγίζουν περίπου 400 γραμμάρια. Η αρκούδα κρατά τα μικρά ανάμεσα στα πόδια της για να τα ζεστάνει, τα θηλάζει, τα γλείφει και μένει μαζί τους μέσα στη φωλιά μέχρι την Άνοιξη.Το ύψος της καφέ φτάνει τα 1,10 μέτρα ενώ στο μήκος από 1,70μ. έως 2,50μ Έχει τριγωνικό κεφάλι, κυκλικά μικρά αφτιά και μικρά μάτια. Έχει άριστη ακοή και όσφρηση και λιγότερο καλή όραση. Βαδίζει πατώντας σε ολόκληρο το πέλμα των ποδιών της .Ζει γύρω στα 20 με 25 χρόνια.
• Η καφέ αρκούδα είναι ζώο παμφάγο, με προτίμηση στις τροφές φυτικής προέλευσης. Έχει ανάγκη από μεγάλες ποσότητες τροφής και τρέφεται με όλων των ειδών τους διαθέσιμους καρπούς του δάσους: βατόμουρα, άγρια κορόμηλα, κεράσια, μήλα, αχλάδια, σμέουρα, καρπούς σορβιάς, καρπούς αγριοτριανταφυλλιάς, αγριοφράουλες, βελανίδια, καρπούς οξιάς, αλλά και βολβούς, ρίζες και χόρτα. Συμπληρώνει το διαιτολόγιό της με μέλι, μικρά και μεγάλα θηλαστικά, έντομα (κυρίως μυρμήγκια) και χελώνες.
• ΑΙΤΙΕΣ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΦΕ ΑΡΚΟΥΔΑΣ
• - Το λαθραίο κυνήγι της
  - Η αιχμαλωσία των μικρών της για παράνομο εμπόριο
  - Η καταστροφή των βιότοπων στους οποίους ζει από πυρκαγιές, παράνομη υλοτομία, τεχνικά έργα
  - Η πρόκληση ζημιών σε παραγωγικές μονάδες (μελίσσια, καλλιέργειες) στην προσπάθεια της να βρει τροφή
  - Η αρκούδα χορεύτρια
  - Η ελλιπής ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού
• Μάθαμε για το ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ...και ότι εκεί υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι, οι οποίοι ενδιαφέρονται πολύ για την περίθαλψη και την φροντίδα των αρκούδων.
• Στην Ελλάδα έχουν απομείνει περίπου 150 αρκούδες, οι οποίες διαβιώνουν στην οροσειρά της Πίνδου και της Ροδόπης.
• για την ΠΟΛΙΚΗ ΑΡΚΟΥΔΑ....
• ότι  έχει χρώμα άσπρο και ζει στις αρκτικές περιοχές. Το σώμα της εσωτερικά καλύπτεται από στρώμα λίπους και εξωτερικά από χοντρό και κοντό τρίχωμα. Τρίχωμα έχουν και τα πέλματά της για να μη γλιστρά στον πάγο.  Είναι ο μεγαλύτερος σαρκοφάγος κυνηγός που ζει σήμερα στη γη. Η πολική αρκούδα είναι μια πολύ καλή κολυμβήτρια, έχει δυνατούς ώμους, τεράστιες πατούσες που κρύβουν τα γαμψά της νύχια και πλούσια άσπρη γούνα. Παρά τα κιλά της, είναι πολύ ευκίνητη, γεγονός που της επιτρέπει να κυνηγά πιο εύκολα και να ξεφεύγει από τους εχθρούς της.
• Όρθια ξεπερνά τα 3 μέτρα ύψος, οι αρσενικές ζυγίζουν συχνά πάνω από 750 κιλά και οι θηλυκές γύρω στα 250 κιλά. Έχει προσαρμοστεί πολύ καλά στο περιβάλλον της: η γούνα της και το παχύ στρώμα λίπους κάτω απ' αυτή την προστατεύουν από το κρύο, ενώ το άσπρο της τρίχωμα την κάνει δυσδιάκριτη στους εχθρούς και τη λεία της. Τρώει 20 κιλά φαγητό σε μία ώρα. Η πολική αρκούδα κυνηγά στην ξηρά, στον πάγο αλλά και μέσα στο νερό. Τρέφεται κυρίως με φώκιες και με τα υπόλοιπα ζώα αλλά και ψάρια των πόλων. Ζευγαρώνει κάθε 3 μήνες και γεννάει 1-2 μικρά.
• Ο κυριότερος εχθρός της πολικής αρκούδας είναι ο  άνθρωπος ο οποίος τις κυνηγάει για το κρέας και τη γούνα τους και η εισβολή εταιρειών εξόρυξης πετρελαίου και μεταλλευμάτων στους βιοτόπους της.Το μόνο ζώο που φοβούνται οι πολικές αρκούδες είναι ο θαλάσσιος ελέφαντας, ειδικά μέσα στο νερό δεν τον πλησιάζουν, καθότι διαθέτει μακριούς λευκούς χαυλιόδοντες, τυχαίνει βλέπεται να είναι και πρωταθλητής στο κολύμπι.
• ΤΕΛΙΚΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Δεν έχουν πολλές ομοιότητες όπως πιστεύαμε!!