Η πόλη μου ,το Ηράκλειο

Πέμπτη 29 Μαρτίου 2018

Πάσχα στο Νηπιαγωγείο μας.

Μια γιορτή με πολλά έθιμα και ενδιαφέρουσες ιστορίες για την ζωή του Χριστού.Εφτασε η ώρα να κατανοήσουν τα παιδιά αυτό που λέγαμε τόσο καιρό "Σαρακοστή " και για ποιον λόγο την φτιάξαμε... είδαμε σε βίντεο και διαβάσαμε για τα θαύματα του Χριστού...

                
Συζητήσαμε για τα έθιμα που τηρούνταν στην Κρήτη...

  • Το Σάββατο του Λαζάρου σε αρκετά χωριά, κορίτσια, που τα έλεγαν λαζαράκια, μάζευαν λουλούδια και στόλιζαν ένα καλαθάκι. Την ημέρα της εορτής, κρατώντας το καλαθάκι τους, πήγαιναν σε όλα τα σπίτια του χωριού, τραγουδώντας τα κάλαντα του Λαζάρου.

Πού ’σαι Λάζαρε, πού είναι η φωνή σου
που σε γύρευε η μάνα κι η αδερφή σου.
– Ήμουνα στη γη, στη γη βαθιά χωμένος
κι από τους εχθρούς, εχθρούς βαλαντωμένος.
Βάγια, βάγια των βαγιών,
τρώνε ψάρια, τον κολιόν
και την άλλη Κυριακή,
ψήνουν το παχύ αρνί.
  • Ένα άλλο έθιμο που διατηρείται  αφορά σε παιδιά που έχουν πάρει βαγιά, τα στολίζουν με λουλούδια και βγαίνουν στους δρόμους και στα σπίτια ψάλλοντας τα κάλαντα του Λαζάρου.
  • Tη Μεγάλη Πέμπτη, οι γυναίκες βάφουν τα αβγά, που παλιά αυτό γινόταν από τα χρώματα των λουλουδιών -κυρίως της κόκκινης παπαρούνας αλλά και των πατζαριών.
  • Την Μεγάλη Πέμπτη παλαιοτέρα με αγριολούλουδα και λεμονανθούς έφτιαχναν στεφάνια για να τα τοποθετήσουν το βράδυ της ίδιας ημέρας στον Σταυρωμένο Ιησού. Σήμερα τα στεφάνια αυτά συνήθως παραγγέλνονται σε ανθοπωλεία.
  • Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής και όταν στις εκκλησίες ψάλλονταν οι Μεγάλες Ώρες, παιδιά κάθε ηλικίας ξεχυνόνταν στους δρόμους των χωριών και από τις αυλές των σπιτιών μάζευαν λουλούδια και τα πήγαιναν στις εκκλησίες για το στολισμό των Επιταφίων.
  • Ακόμη σε πολλά χωριά της Κρήτης τη Μεγάλη Παρασκευή, νέοι και νέες κρατώντας ένα Σταυρό με στεφάνι γυρνούν τους δρόμους των χωριών και ψάλλουν το μοιρολόι της Παναγιάς: «σήμερα μαύρος ουρανός σήμερα Μαυρη Μέρα …»
  • Επίσης το Μεγάλο Σάββατο μετά το «Ανάστα ο Θεός» όλοι οι πιστοί με ευλάβεια μεταφέρουν στο σπίτι τα καλορίζικα -είναι τα άνθη από τον Επιτάφιο- ενώ αναμένουν με αγωνία νηστεύοντας όλη την ημέρα μέχρι το βράδυ της Ανάστασης.
  • Ακόμη πριν την Ανάσταση, τα παιδιά του χωριού μαζεύουν ξύλα και οτιδήποτε άλλο μπορεί να καεί και τα αφήνουν στο προαύλιο της εκκλησίας. Την παραμονή της Ανάστασης σχηματίζουν 
    ένα μεγάλο σωρό από τα ξύλα  (την λεγόμενη φουνάρα, φουνάρα = η μεγάλη φωτιά ή φλόγα, προφανώς από το φως, φωτιά) και στην κορυφή έχουν ένα σκιάχτρο που υποτίθεται ότι είναι ο Ιούδας και την ώρα που ο παπάς λέει το ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ βάζουν φωτιά και καίνε τον Ιούδα.Η νύχτα γίνεται μέρα από τα πυροτεχνήματα, η καμπάνα του χωριού χτυπά συνεχώς και μάλιστα οι παλιότεροι λένε ότι όταν αυτοί ήταν μικροί δεν άφηναν 3 μερόνυχτα την καμπάνα να σταματήσει γιατί το θεωρούσαν για καλό. Ξυπνούσαν ακόμα και τη νύχτα να πάνε να την χτυπήσουν.
  • Στην Κρήτη το Πάσχα παλιά δεν σούβλιζαν αρνί αλλά αφού έσφαζαν ένα ρίφι ή αρνί, έκαναν διάφορα φαγητά (οφτό, αντικριστό, βραστό, κοκκινιστό, αυγολέμονο με αγκινάρες 
  • Από το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης οι γυναίκες καταγίνονται με το ζύμωμα. Ζυμώνουν τα καλιτσούνια (χειροποίητες τυρόπιτες με μαλάκα ή μυζήθρα, που παλιά γινόταν τηγανιστά και όχι στο φούρνο, όπως γίνεται σήμερα με τα  καλούμενα λυχναράκια), τα τσουρέκια και τις λαμπροκουλούρες. Η λαμπροκουλούρα δεν έχει στη μέση τρύπα, όπως τα μικρά κουλούρια σήμερα για λόγους οικονομίας και στο κέντρο της μπαίνουν κανονικά τρία κόκκινα αυγά, όσα και η Αγία τριάδα. Γενικά τα εδέσματα και γλυκίσματα του Πάσχα κυριαρχεί το γάλα, το αυγό και το τυρί (μαλάκα και ανθότυρο) που τώρα υπάρχουν άφθονα, ενώ τα Χριστούγεννα το λάδι,το μέλι κ.α.
  • Στην Κρήτη εκτός από τους "χοχλιούς" (σαλιγκάρια μπουμπουριστά ή βραστά ή στιφάδο), χαρακτηριστικά φαγητά είναι και τα  τα τηγανητά τσιμούλια (παροπούλια) με αυγά, τα τηγανητά σπαράγια με αυγά, τα διάφορα αυγολέμονα, τα στριφτά (χειροποίητα) μακαρόνια με ανθότυρο ή κεφαλοτύρι, τα αγοραστά μακαρόνια με βραστή γίδα, το πιλάφι (με γίδα  ή πέρδικα ή κότα), η στάκα (φτιάχνεται από αλεύρι και βούτυρο γάλακτος), το ρυζόγαλο, το ξινόγαλο, τα καλιτσούνια (μικρά κομμάτια από χειροποίητο φύλλο με γέμιση ανθότυρο τηγανισμένα σε λάδι), οι βρουβόπιτες (με γέμιση άγριων χόρτων ή σέσκλων κ.α.), ο "χόντρος" (σούπα από στάρι αλεσμένο στο χερόμυλο και γάλα γλυκό), ο ξυνόχοντρος (σούπα με γάλα ξυνό και στάρι αλεσμένο), το οφτό αρνί ή ρίφι, το ψητό (στο φούρνο) γουρουνόπουλο κ.α. και βεβαίως το κυνήγι (πέρδικα, λαγός, κοτσίφι κ.α.), καθώς και οι ομαθιές (η κοιλιά του γουρουνιού γεμισμένη με σταφίδες και ρύζι ή τραγανά), τα γαρδούμια (γαρδούμπες βραστές ή αυγολέμονο) κ.α.
    Από το Κρητικό τραπέζι δεν λείπουν φυσικά οι διαφορετικού τύπου ελιές, τα πολλά και διαφορετικού τύπου τυριά (μαλάκα, ανθότυρο, κεφαλοτύρι κ.α.), τα λαχανικά και τα άγρια χόρτα (βρούβες, ραδίκια, καλλίτσες, τζόχοι (ζοχοί), τσιμούλια κ.α.). Τα χαρακτηριστικά ποτά της Κρήτης είναι «το κρασί», κυρίως κόκκινο, που το συναντάμε σε κάθε Κρητικό τραπέζι και σε διάφορες τοπικές ποικιλίες και φυσικά η τσικουδιά ή άλλως "ρακί"  (= η ρακί ή το ρακί)
  • Το Πάσχα οι σύντεκνοι πηγαίνουν στους βαφτισιμιούς τους το κουλούρι της  Λαμπρής , κόκκινα αυγά και το κερί της Ανάστασης (ένα άσπρο κερί).
    Και στο σχολείο μας τηρήσαμε κάποια....





  • Παίξαμε το παιχνίδι κρυμμένου αυγού...και πραγματοποιήσαμε πολλές μαθηματικές έννοιες...Μάθαμε για το γράμμα Π και μάθαμε αινίγματα σχετικά με το Πάσχα...

  • κατασκευάσαμε καλαθάκι...κάρτα...φαναράκι....




ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ!

Πέμπτη 15 Μαρτίου 2018

Σα νυφούλα στολισμένη...


Το θέμα μας η αμυγδαλιά...και τα αμύγδαλα...η αφορμή κλαδιά αμυγδαλιάς που μας έφεραν τα παιδιά στο σχολείο...αφού την παρατηρήσαμε...συζητήσαμε γιατί την λένε νυφούλα 
και ...αφού μάθαμε για τους καρπούς της ...τους τιμήσαμε γευστικά...




                                   στο τέλος το απολαύσαμε....βουτώντας στην σοκολάτα!
στη συνέχεια την ζωγραφίσαμε....

                                                            την κατασκευάσαμε...

Παρακολουθήσαμε στο internet  τον μύθο της αμυγδαλιάς...και την δικαιολογήσαμε γιατί ανθίζει νωρίς νωρίς...
            
Παίξαμε και δραματοποιήσαμε τον μύθο...



τον ζωγραφίσαμε.....

                                                             Παίξαμε αμυγδαλοσκυταλοδρομίες....

                                       
Μάθαμε το γράμμα Α,α και ακούσαμε ένα όμορφο τραγούδι....



Τετάρτη 7 Μαρτίου 2018

Η κυρά Σαρακοστή...

Την Κυρά Σαρακοστή
που είναι έθιμο παλιο
οι γιαγιάδες μας τη φτιάχναν
με αλεύρι και νερό
Για στολίδι της φορούσαν στο κεφάλι της σταυρό
και το στόμα της ξεχνούσαν
γιατί νήστευε καιρό
Και μετρούσαν τις ημέρες με τα πόδια της τα εφτά
κόβαν ένα τη βδομάδα, μέχρι να ρθει η Πασχαλιά!!!!!!
Όπως κάθε χρόνο την φτιάξαμε με πολλούς τρόπους...





 στο επίκεντρο οι μαθηματικές έννοιες...και η κατανόηση του αριθμού 7..με προσθαφαιρέσεις και πολλαπλασιασμό!!




 αλλά φέτος έκλεψε την παράσταση Η κυρά Σαρακοστή της κ.Αλεξάνδρας που αφιέρωσε πολύ χρόνο μεράκι και φαντασία και την έραψε!